19/11/2025 EUDR: Verordening tegen ontbossing en bosdegradatie - Update
Het Nationaal Forum ontvangt op regelmatige basis vragen over EUDR, de Europese verordening inzake ontbossing. We bundelden voor jullie de informatie waarover we momenteel beschikken.
UPDATE: De EU-ontbossingsverordening (EUDR – Verordening 2023/1115) is van toepassing vanaf 30 december 2025. De webpagina op de website van de Algemene Administratie Douane & Accijnzen (AAD&A) en de praktische gids voor marktdeelnemers over de douaneaspecten van deze regelgeving zijn bijgewerkt. Daarbij is nieuwe informatie toegevoegd over de mogelijkheid om onder bepaalde voorwaarden een ‘conventioneel’ referentienummer voor de zorgvuldigheidsverklaring (DDS) te gebruiken.
Op 21 oktober 2025 heeft de Europese Commissie voorgesteld om de EUDR te wijzigen en bijkomende vereenvoudigingen in te voeren. Deze voorgestelde wijzigingen worden momenteel besproken tussen de Europese Commissie, de Raad van de EU en het Europees Parlement. Het is op dit moment niet mogelijk om te voorspellen wat het definitieve resultaat van deze onderhandelingen zal zijn.
De AAD&A zal via haar website communiceren zodra duidelijke en betrouwbare informatie beschikbaar is over de wettelijke ontwikkelingen.
Regelgeving:
De EU Deforestation Regulation (EUDR - de Europese Verordening 2023/1115 inzake ontbossing (link EUR-Lex)) maakt deel uit van de Green Deal van de Europese Commissie. Ze heeft tot doel dat de EU-consumptie niet bijdraagt aan de wereldwijde ontbossing en bosdegradatie, veroorzaakt door de uitbreiding van de landbouw voor bepaalde basisproducten.
De EUDR heeft een veel bredere juridische dekking dan de vorige Houtverordening (EUTR - Verordening 995/2010 (link EUR-Lex)) waarop ze is gebaseerd. De grondstoffen die onder deze nieuwe regelgeving vallen zijn hout, rubber, runderen, cacao, koffie, oliepalm en soja.
Er is geen enkel land of product verboden, maar:
- het in de Unie in de handel brengen en het op de Unie markt brengen,
- de invoer (enkel douaneregime ‘in het vrije verkeer brengen’) en
- de uitvoer (enkel douaneregime ‘uitvoer’)
van producten die onder de EUDR vallen, zijn verboden als ze:
- afkomstig zijn van ontboste gebieden
- of in het geval van hout, als ze bijgedragen hebben aan de degradatie van bossen na 31 december 2020.
Wat moeten marktdeelnemers en handelaars doen?
Marktdeelnemers (ongeacht of het een rechtspersoon is of een natuurlijk persoon die een commerciële activiteit uitvoert) en handelaars moeten met gepaste zorgvuldigheid aantonen dat hun toeleveringsketens niet bijdragen aan de vernietiging of aantasting van bossen en dat hun producten voldoen aan de wetgeving die van kracht is in het land van productie.
Nadat marktdeelnemers hebben vastgesteld dat er geen of slechts een verwaarloosbaar risico op ontbossing en/of illegale productie is, dienen ze een EUDR- zorgvuldigheidsverklaring (Due Diligence Statement) in via het informatiesysteem van de Europese Commissie (link EU).
Het systeem centraliseert alle verklaringen en kent telkens een uniek referentienummer (DDS-nummer) toe. Het DDS-nummer moet op de douaneaangifte worden vermeld.
Wanneer treedt deze regelgeving in werking?
De EUDR-verordening is al in werking, behalve voor de punten die betrekking hebben op de douane. Zij treden pas op 30 december 2025 in werking. Voor micro- of kleine bedrijven treden de regels in werking op 30 juni 2026 (behalve voor houtproducten, opgenomen in de bijlage van verordening 995/2010 (EUTR-verordening), waarvoor de datum van 30 december 2025 ook geldt).
Belangrijk: Op 21 oktober 2025 heeft de Europese Commissie voorgesteld om de EUDR te wijzigen door nieuwe vereenvoudigingen in te voeren, die op hun website worden toegelicht (link EU).
Deze wijzigingen worden op Europees niveau onderhandeld tussen de Commissie, de Raad van de EU en het Europees Parlement. We kunnen niet voorspellen wat het uiteindelijke resultaat van deze besprekingen zal zijn. Deze pagina wordt bijgewerkt zodra we meer informatie hierover hebben.
Welke rol speelt de Algemene Administratie van de Douane en Accijnzen (AAD&A) bij de EUDR-controles?
De AAD&A is niet de bevoegde autoriteit voor de EUDR, maar speelt toch een cruciale rol in de controles door samen te werken met de bevoegde EUDR-autoriteit, namelijk de Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu.
De AAD&A zal toezicht houden op de verplichting van de marktdeelnemer om het referentienummer van de zorgvuldigheidsverklaring (DDS-nummer) mee te delen in de douaneaangifte van een EUDR-product dat op de markt komt (enkel de douaneregeling van ’in het vrije verkeer brengen’) of het verlaten van de markt (enkel de douaneregeling ‘uitvoer’).
Als het DDS-nummer ontbreekt, onjuist of ongeldig is, kan de AAD&A de vrijgave opschorten (de zending blokkeren) en contact opnemen met de bevoegde EUDR-autoriteit, die verder onderzoek kan voeren.
Andere controles zullen worden uitgevoerd op basis van risicocriteria, die door de bevoegde EUDR-autoriteit worden meegedeeld.
De EUDR-verordening heeft echter geen gevolgen voor douanecontroles die worden uitgevoerd in het kader van FLEGT-maatregelen (Forest Law Enforcement Governance and Trade) en CITES-maatregelen (Convention on International Trade of Endangered Species). Het voorleggen van de noodzakelijke CITES- of FLEGT-vergunningen of certificaten staat los van de verplichting om een geldig EUDR DDS-nummer op de douaneaangifte te vermelden. Het DDS-nummer vervangt een FLEGT of CITES-vergunning niet, en omgekeerd.
Wie is bevoegd om een inbreuk te bepalen?
Alleen de Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu kan bepalen of er sprake is van een EUDR-inbreuk en of een TARIC-code al dan niet misbruikt is (zie details over deze codes in de praktische gids voor marktdeelnemers).
De AAD&A zal de goederen niet vrijgeven als de bevoegde autoriteit besluit dat het noodzakelijk is de vrijgave van de goederen op te schorten. Zo kan de AAD&A indien noodzakelijk ook het in het vrije verkeer brengen en de uitvoer van de goederen weigeren.
Bijkomende informatie:
- Rechtsgrondslag EUDR (Eur-Lex): Verordening (EU) 2023/1115 van het Europees Parlement en de Raad van 31 mei 2023 met betrekking tot het op de markt van de Unie aanbieden en de uitvoer vanuit de Unie van bepaalde grondstoffen en aanverwante producten met ontbossing en bosdegradatie, en tot intrekking van Verordening (EU) nr. 995/2010 (Eur-Lex)
- Rechtsgrondslag EUTR (Eur-Lex): Verordening (EU) nr. 995/2010 van het Europees Parlement en de Raad van 20 oktober 2010 tot vaststelling van de verplichtingen van marktdeelnemers die hout en afgeleide producten op de markt brengen Tekst die belangstelling toont voor de EER
- Algemene informatie op de Website van de Europese Commissie
- Toelichting op het informatiesysteem van de EU Commissie.
- Website van de bevoegde EUDR-autoriteit in België (Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu). Als u vragen heeft over het toepassingsgebied of de interpretatie van de EUDR-verordening, de mogelijke sancties etc., kunt u contact opnemen met de bevoegde autoriteit via haar helpdesk (www.helpdeskdppc.be).
- Praktische gids voor operatoren: Link AAD&A
- Webpagina AAD&A: Link AAD&A